Nguyên tắc "4 đúng" trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

Lễ phát động phong trào thu gom vỏ bao, gói thuốc BVTV tại xã Vi Hương (Bạch Thông).

Thuốc BVTV là vật tư không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp, giúp nông dân phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ năng suất cây trồng. Vỏ bao gói BVTV là loại rác thải nhựa độc hại, nếu không được thu gom, tiêu hủy đúng quy định sẽ gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, nhiều nông dân có thói quen sau khi sử dụng thuốc BVTV thì vứt vỏ, bao bì, chai lọ bừa bãi ngay tại cánh đồng, bờ ruộng, mương nước, nơi pha thuốc... điều này không chỉ gây ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm môi trường mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

Theo thống kê, hằng năm trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn thải ra môi trường khoảng 3.500kg vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng. Năm 2022, tổng số lượng vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng đã được thu gom khoảng 1.500kg, còn lại khoảng 2.000kg chưa được thu gom. Theo Thông tư liên tịch số 05/2016/TTLT-BNNPTNT-BTNMT, cứ ít nhất 03ha đất canh tác cây trồng hằng năm hoặc 10ha đất canh tác cây trồng lâu năm có sử dụng thuốc BVTV thì phải có 01 bể chứa vỏ bao gói thuốc BVTV.

Toàn tỉnh hiện chỉ có 520 bể chứa, thùng chứa vỏ bao gói thuốc BVTV, như vậy rất ít so với yêu cầu thực tế. Một số địa phương cũng chưa quan tâm, bố trí nguồn lực cho việc xây dựng các bể chứa. Hơn nữa cả tỉnh cũng chưa có cơ sở thu gom, tiêu hủy vỏ bao gói thuốc BVTV theo quy định. Do đó công tác xử lý, bao gói thuốc BVTV tại các bể chứa gặp nhiều khó khăn. Người dân hiện nay vẫn chủ yếu tiêu hủy bằng biện pháp đốt, không đảm bảo an toàn.

Áp dụng nguyên tắc "4 đúng" trong xử lý thuốc BVTV cần phải được tuyên truyền nhiều hơn.

Ông Lăng Văn Oanh, thôn Nà Pái, xã Vi Hương (Bạch Thông) cho biết: "Mỗi vụ, gia đình dùng tới 10 gói thuốc BVTV, tuy nhiên sau sử dụng cũng chỉ gom lại rồi đốt". Theo ông Oanh thì tình trạng vứt vỏ bao, gói thuốc BVTV sau sử dụng ngay tại bờ ruộng, kênh mương vẫn còn xảy ra, nhiều hộ dân cũng chưa để tâm việc thu gom, xử lý vỏ thuốc BVTV đúng cách.

Năm 2022, Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Quản lý chất lượng, Sở NN&PTNT tổ chức được 80 lớp tập huấn về kỹ thuật sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng. Công tác thu gom, xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng cho trên 2.000 người tham gia; 02 lớp bồi dưỡng chuyên môn về thuốc BVTV cho 62 người; 05 lớp tuyên truyền các văn bản pháp luật có liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, buôn bán giống cây trồng, phân bón, thuốc BVTV cho 110 người.

Ngoài ra, thông qua công tác kiểm tra vật tư nông nghiệp, đã kết hợp việc tuyên truyền đến các cơ sở kinh doanh thuốc BVTV thực hiện đúng các quy định trong buôn bán thuốc BVTV và thu gom, xử lý vỏ bao bì thuốc BVTV sau sử dụng.

Ông Hoàng Thanh Bình, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Quản lý chất lượng cho biết: "Việc sử dụng thuốc BVTV để bảo vệ cây trồng, bảo vệ mùa màng là một biện pháp quan trọng trong hệ thống các biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp cây trồng. Tuy nhiên thực tế hiện tượng lợi bất cập hại trong sử dụng thuốc BVTV vẫn còn xảy ra thường xuyên, gây ảnh hưởng xấu đến năng suất, sản lượng, người phun, môi trường... Vì vậy để sử dụng an toàn thuốc BVTV thì cần phải áp dụng nguyên tắc 4 đúng "đúng thuốc; đúng lúc; đúng nồng độ và liều lượng; đúng cách".

Phong trào thu gom rác thải, thuốc BVTV cần phải được hưởng ứng và nhân rộng.

Với thói quen cố hữu của bộ phận không nhỏ của người dân, thì việc thay đổi ý thức là cả quá trình. Do đó, công tác tuyên truyền, vận động, phát động phong trào bảo vệ môi trường, thu gom thuốc BVTV đúng nơi quy định đang tiếp tục được tỉnh Bắc Kạn thực hiện sâu rộng như xây dựng mô hình “Cánh đồng không bao gói thuốc BVTV” hoặc “Nói không với bao bì, vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật trên đồng ruộng”; tổ chức Lễ phát động phong trào thu gom, xử lý thuốc BVTV...với mong muốn thông qua phong trào sẽ hình thành thói quen tích cực ở mỗi người dân trong bảo vệ môi trường khi tham gia sản xuất./.