Khó tránh nguy cơ xâm hại đến rừng.
Qua tìm hiểu, được biết hầu hết những diện tích rừng trồng của người dân huyện Na Rì cách đây 20 năm đều thực hiện từ các chương trình, dự án của Nhà nước như Chương trình phủ xanh đất trống đồi trọc (Chương trình 327); Dự án trồng mới 5 triệu héc-ta rừng (Dự án 661)... với mục tiêu tạo sinh kế, xóa đói giảm nghèo cho người dân có rừng. Tuy nhiên, sau này nhiều diện tích rừng trồng của người dân bị chồng lấn vào quy hoạch rừng đặc dụng thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ (nay là Khu Dự trữ thiên nhiên Kim Hỷ) gây ra những bất cập cho người dân sinh sống tại khu vực này.
Do không thể khai thác những diện tích rừng sản xuất bị quy hoạch chồng lấn sang rừng đặc dụng, dẫn tới tình trạng nhiều người dân có hành vi khai thác trái phép chính trên những diện tích rừng mình trồng.
Ông Sằm Văn Thường, Chủ tịch UBND xã Côn Minh thắng thắn: “Tình trạng người dân khai thác trái phép trên những diện tích rừng trồng của mình đã xảy ra nhiều năm. Mặc dù địa phương và lực lượng chức năng đã nhắc nhở, xử phạt nhưng không thể ngăn chặn được triệt để, điều này gây khó khăn trong công tác quản lý, bảo vệ rừng. Chúng tôi kiến nghị với tỉnh sớm có phương án để đưa diện tích rừng trồng ra khỏi quy hoạch rừng đặc dụng".
Cần sớm hoàn thiện phương án đưa ra khỏi quy hoạch 3 loại rừng đối với diện tích rừng trồng
Theo ngành chức năng, để giải quyết dứt điểm tình trạng đất rừng trồng đã cấp cho hộ gia đình, cá nhân quản lý, sử dụng từ trước khi thành lập Khu bảo tồn, hiện bị chồng lấn sang rừng đặc dụng, Ban quản lý Khu dự trữ thiên nhiên Kim Hỷ đã tiến hành rà soát, thống kê cụ thể những diện tích người dân được cấp chứng nhận quyền sở hữu đất rừng sản xuất là rừng trồng từ trước khi thành lập Khu bảo tồn và những diện tích rừng người dân thực hiện từ các chương trình, dự án của Nhà nước như 327, 661. Xét từ điều kiện thực tế để đề xuất chuyển loại rừng trồng sang rừng sản xuất cho người dân quản lý, sử dụng.
Phương án đề xuất chuyển 525,74ha rừng trên địa bàn 4 xã trong đó 03 thuộc huyện Na Rì là Côn Minh 454ha, Lương Thượng 16,73ha, Kim Hỷ 37,15ha và xã Vũ Muộn (Bạch Thông) 16,88ha, từ quy hoạch rừng đặc dụng sang quy hoạch rừng sản xuất. Phương án này được UBND tỉnh Bắc Kạn phê duyệt tại Quyết định số 1016/QĐ-UBND ngày 09/6/2022.
Ngoài ra đề xuất đưa vào 363,63ha rừng sản xuất, rừng phòng hộ tại 04 xã: Văn Lang, Lương Thượng (Na Rì); Cao Sơn, Sỹ Bình (Bạch Thông) vào quy hoạch rừng đặc dụng do Ban quản lý Khu dự trữ thiên nhiên Kim Hỷ quản lý, mục đích là giúp người dân có điều kiện phát triển sản xuất, đồng thời cũng giúp cho công tác quản lý bảo vệ rừng đặc dụng được thuận lợi.
Ông Nguyễn Mỹ Hải, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT: “Trước đây, khi tổ chức rà soát, phân loại 3 loại rừng, có khoanh vẽ, đưa cả diện tích nương rẫy, đất thổ cư, trong đó có cả rừng trồng vào quy hoạch rừng đặc dụng. Theo quy chế quản lý rừng đặc dụng những diện tích rừng đưa vào quy hoạch rừng đặc dụng thì không thể tổ chức khai thác, điều này đã ảnh hưởng lớn đến đời sống kinh tế của người dân. Qua phản ánh từ địa phương, chúng tôi đã thăm nắm, rà soát, thấy rất nhiều diện tích rừng đã trồng từ rất lâu, cụ thể như xã Côn Minh, huyện Na Rì có hơn 300ha là diện tích rừng trồng, thậm chí có những thôn, bản nằm trọn trong khu rừng đặc dụng.
Năm 2017, Sở NN&PTNT có kiến nghị Bộ NN&PTNT cho phép chuyển những diện tích rừng trồng ra ngoài rừng sản xuất nhưng Bộ NN&PTNT không nhất trí. Hiện tại, theo các quy định mới hiện hành, việc chuyển loại rừng đã được Trung ương chuyển thẩm quyền giao cho các địa phương tổ chức thực hiện, đây là điều kiện thuận lợi bởi địa phương chủ động đánh giá, rà soát, phân loại hiện trạng các loại rừng, từ đó đưa ra ngoài quy hoạch những loại rừng phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội”.
Tỉnh Bắc Kạn hiện tiếp tục rà soát, cập nhật hiện trạng phân loại 3 loại rừng theo đúng thực tế. Chủ trương này mang lại hy vọng cho nhiều hộ dân sinh kế chủ yếu phụ thuộc vào kinh tế rừng, những hộ có diện tích rừng trồng lâu năm bị quy hoạch chồng lấn.
Sau khi căn cứ trên các phương án đề xuất, kết quả rà soát sơ bộ 3 loại rừng, năm 2024 huyện Na Rì có gần 594ha rừng đặc dụng, khoảng 127ha rừng phòng hộ chuyển sang rừng sản xuất. Đây là những diện tích chủ yếu là đất người dân đang trồng rừng, sản xuất nông nghiệp, đã được chính quyền và người dân 4 xã: Côn Minh, Kim Hỷ, Lương Thượng, Văn Lang kiến nghị từ nhiều năm.
Ngoài ra, huyện Na Rì còn đề xuất chuyển gần 1.600ha diện tích bất cập ra ngoài 3 loại rừng gồm: Dân cư hiện hữu, diện tích mặt nước, đất trồng lúa nước, đất khác.../.
Còn nữa
