Bình đẳng giới là việc nam, nữ bình quyền, có vị trí, vai trò ngang nhau trong xã hội, được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực của mình cho sự phát triển của cộng đồng, của gia đình và được thụ hưởng như nhau về thành quả của sự phát triển đó. Đây là một nội dung cốt lõi, thu hút sự quan tâm của nhiều giai tầng trong các thể chế chính trị khác nhau và toàn thể nhân loại nói chung. Bình đẳng giới không chỉ phản ánh mối quan hệ về giới đơn thuần mà còn là vấn đề chính trị, xã hội trên phạm vi toàn cầu và còn phản ánh mối quan hệ gia đình gắn với mỗi nền văn hóa.
Tuy nhiên, nhiều tổ chức, cá nhân với dụng ý xấu đã tập hợp những số liệu cụ thể liên quan đến phụ nữ trên các lĩnh vực ở một thời điểm cụ thể; liên quan đến một số địa phương, doanh nghiệp, gia đình cá biệt để dựng nên hình ảnh bóp méo về đất nước Việt Nam, rằng vẫn để cho vấn nạn bất bình đẳng nam nữ có đất phát triển. Điều đó hoàn toàn trái ngược với thực tế sống động ở nước ta, nơi quyền con người luôn được bảo đảm. Công luận cần kịp thời lên tiếng khách quan, trung thực; phê phán những động cơ sai trái, cách nhìn lệch lạc dưới mọi góc độ. Điều quan trọng là luôn phải giữ quan điểm và thái độ tôn trọng sự thật, không nên tùy tiện đánh giá sự vật thông qua những hiện tượng cá biệt và đơn lẻ. Có như vậy, mới góp phần tích cực nâng cao trình độ bình đẳng giới ở Việt Nam.
Những năm qua, không thiếu nội dung trong các bản “Báo cáo nhân quyền” thường niên của Mỹ; nhiều cái gọi là “tham luận” của một số tổ chức, cá nhân trên các diễn đàn nữ quyền quốc tế; những bài báo, phỏng vấn trên các phương tiện truyền thông quốc tế và phương Tây “vạch lá tìm sâu” chỉ ra những biểu hiện bất bình đẳng giới ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm trên nền tảng TikTok tạo ra diễn đàn rầm rộ trên mạng xã hội liên quan đến những việc cụ thể trong cuộc sống thường nhật của một số phụ nữ mà họ cho là nạn nhân của sự bất bình đẳng trong gia đình… Bằng thủ pháp gom lại và chắp nhặt những trường hợp cá biệt trong xã hội ta, thổi phồng lên thành hiện tượng phổ biến; qua đó tạo thành ấn tượng xấu đối với những người không hiểu biết thực tế; thông qua các diễn đàn mạng xã hội có đông người đọc, tham gia để lan tỏa thông tin sai trái nhằm dựng lên những hình ảnh xuyên tạc về đất nước Việt Nam. Mục đích cuối cùng của họ là tạo ra dư luận phủ nhận tính chính danh, tiến bộ, tích cực và thành tựu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Họ muốn cả thế giới tẩy chay chính thể Cộng sản, lật đổ chế độ và đưa Việt Nam vĩnh viễn trở thành cái đuôi của các nhà tài phiệt phương Tây như khi nằm dưới chế độ thuộc địa. Đó là mưu đồ hết sức thâm độc và hiểm ác.
Bình đẳng giới ở Việt Nam được quan tâm và khẳng định từ quan điểm tư tưởng của lãnh tụ cuộc cách mạng đến đường lối chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước; nỗ lực của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp, tổ chức xã hội và cộng đồng dân cư ở mỗi địa phương. Từ rất sớm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Nói phụ nữ là nói phân nửa xã hội. Nếu không giải phóng phụ nữ thì không giải phóng một nửa loài người. Nếu không giải phóng phụ nữ là xây dựng chủ nghĩa xã hội chỉ một nửa”. Như vậy, bảo đảm bình đẳng nam nữ; giải phóng phụ nữ khỏi áp bức, bóc lột, bất công luôn gắn bó và là một bộ phận không thể tách rời của sự nghiệp cách mạng mà Nhân dân ta thực hiện dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Trải qua hơn 94 năm lãnh đạo cách mạng, nhất là những năm gần đây, gắn với mỗi thành tựu phát triển kinh tế, xã hội, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn khẳng định con người là trung tâm, là động lực của quá trình đổi mới và công cuộc phát triển đất nước và luôn nỗ lực vì mục tiêu nâng cao đời sống, quyền thụ hưởng của người dân, không để ai bị bỏ lại phía sau. Điều đó được đặc biệt quan tâm với các đối tượng yếu thế trong xã hội nhất là phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Qua các thời kỳ, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Quân ủy Trung ương, đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị về công tác quần chúng, công tác vận động phụ nữ, công tác cán bộ nữ.
Thể chế hóa đường lối của Đảng, ngay từ bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa năm 1946 đến Hiến pháp năm 2013 đều quy định rõ: “Công dân nam, nữ bình đẳng về mọi mặt. Nhà nước có chính sách bảo đảm quyền và cơ hội bình đẳng giới”, “Nhà nước, xã hội và gia đình tạo điều kiện để phụ nữ phát triển toàn diện, phát huy vai trò của mình trong xã hội”, “Nghiêm cấm phân biệt đối xử về giới”. Cùng với việc ký kết tham gia Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử chống lại phụ nữ (Công ước CEDAW), Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành các bộ luật để không ngừng hoàn thiện thể chế pháp luật bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, bảo đảm vị thế bình đẳng của Phụ nữ trong xã hội (Luật Bình đẳng giới; Luật Phòng, chống bạo lực gia đình; Luật Hôn nhân và gia đình; Bộ luật Hình sự; Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật,...).
Đường lối, chính sách đúng đắn và nhất quán của Đảng, Nhà nước đã đi vào cuộc sống, phát huy vai trò của cấp ủy, chính quyền các cấp; các cơ quan từ trung ương đến cơ sở và đông đảo các tầng lớp nhân dân chung tay góp sức tuân thủ pháp luật, thực hiện thắng lợi các chủ trương, bảo đảm quyền bình đẳng của phụ nữ trong xã hội. Gắn với cuộc sống của phụ nữ Việt Nam, bức tranh xã hội hôm nay đã khác một trời một vực với tình cảnh của phụ nữ dưới thời bị thống trị của chế độ thuộc địa nửa phong kiến; dưới ách cai trị của thực dân, đế quốc.
Trong hệ thống giáo dục Việt Nam hiện nay tuyệt đối không hề có sự phân biệt đối xử giữa học sinh nam và nữ. Dấu ấn lạc hậu hàng ngàn năm của chế độ phong kiến đã được xã hội xóa bỏ hoàn toàn. Những chính sách xóa đói, giảm nghèo; chương trình hành động vì người nghèo; cuộc vận động lá lành đùm lá rách, đồng hành cùng phụ nữ yếu thế, khó khăn… luôn hướng đến những phụ nữ khó khăn nhất trong xã hội, giúp họ có điểm tựa để vươn lên trong cuộc sống. Từ môi trường xã hội tôn trọng quyền bình đẳng và không gian phát triển của phụ nữ, Phụ nữ Việt Nam không ngừng phấn đấu, tu dưỡng hoàn thiện bản thân, cống hiến cho xã hội; khẳng định và bảo vệ quyền bình đẳng giới trong xã hội.
Hiện nay, ở Việt Nam phụ nữ có học vị cao và thành tựu khoa học trong nhiều ngành không hề thua kém nam giới cả về số lượng và mức độ cống hiến cho xã hội. Theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, hiện nay, Việt Nam xếp thứ 6 trong số các quốc gia có tỷ lệ nữ doanh nhân cao nhất và là đại diện châu Á duy nhất có mặt trong top 10 quốc gia có tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo. Trong đội ngũ lãnh đạo hệ thống chính trị, nhiệm kỳ này, tỷ lệ nữ tham gia cấp ủy ở cấp cơ sở đạt 21%, tăng 2%; cấp trên cơ sở đạt 17%, tăng 2%; cấp trực thuộc Trung ương, đạt 16%, tăng 3% so với nhiệm kỳ trước. Có hơn 4.200 cán bộ nữ được lựa chọn, giới thiệu và bầu giữ chức vụ cán bộ chủ chốt trong Đảng và chính quyền ở cả 3 cấp này.
Những nỗ lực và tiến bộ của Việt Nam về bình đẳng giới được cộng đồng quốc tế công nhận và ủng hộ. Năm 2023, với những chỉ số tiến bộ đáng kể, Việt Nam được xếp hạng 72/146 quốc gia trên thế giới về bình đẳng giới, tăng 11 bậc so với năm 2022. Ngày 09/4/2024, Hội đồng Kinh tế Xã hội Liên hợp quốc (ECOSOC) đã bầu Việt Nam vào Hội đồng Chấp hành Cơ quan Liên hợp quốc về Bình đẳng giới và Trao quyền cho phụ nữ (UN Women) nhiệm kỳ 2025-2027. Từ tháng 01/2025 đến hết năm 2027, Việt Nam sẽ tham gia điều phối xây dựng và triển khai các định hướng lớn của UN Women, bảo đảm các chiến lược và hoạt động của cơ quan này nhất quán với các mục tiêu và chính sách tổng thể của Liên hợp quốc về thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ. Việc tất cả thành viên ECOSOC đồng thuận bầu Việt Nam vào Hội đồng Chấp hành UN Women thể hiện sự ghi nhận và đánh giá cao của cộng đồng quốc tế đối với các các chính sách, thành tựu về thúc đẩy bình đẳng giới và nỗ lực hợp tác quốc tế của Việt Nam trong lĩnh vực này. Đó là bằng chứng không thể phủ nhận về thành tựu bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ của Việt Nam.
Vẫn biết, không có gì là tuyệt đối, nhất là những vấn đề mang tính chất xã hội và phạm vi bao trùm rộng lớn. Với tác động ảnh hưởng của tư tưởng phong kiến phương Đông hàng ngàn năm; sự tác động mặt trái kèm theo quá trình hội nhập quốc tế cùng với sự vận động không ngừng của cuộc sống, đâu đó vẫn xuất hiện những biểu hiện cá biệt, ảnh hưởng đến thành tựu chung của đất nước về bình đẳng giới. Tình trạng đó không có quốc gia nào trên thế giới có thể tránh được. Đánh giá những vấn đề lớn như bình đẳng giới rất cần tâm trong, trí sáng với cái nhìn tổng thể, toàn diện, khoa học và xu hướng phát triển. Đó chính là thái độ tích cực thúc đẩy xã hội ngày càng tiến bộ. Cá biệt vẫn có những cái nhìn mang tính cực đoan, thổi phồng những hạn chế, khiếm khuyết cá biệt để phủ định sự tiến bộ… Tuy nhiên, điều đó trở nên lạc lõng trong xã hội tiến bộ và văn minh. Bởi vì, thực tế cuộc sống cho thấy, không có ai đổ cả thúng gạo đi khi thấy xuất hiện một vài hạt thóc, hạt sạn trong đó. Những quan điểm đó sẽ không có chỗ đứng trong những diễn đàn khoa học uy tín và không được những người có lương tri hoan nghênh.
Thực tiễn tại Việt Nam cho thấy quyền bình đẳng của phụ nữ luôn được tôn trọng, quan tâm và không ngừng cải thiện. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Chính phủ, đất nước ta đã phát triển đúng hướng để xây dựng một xã hội ngày càng tiến bộ, tốt đẹp hơn toàn diện, trong đó có vấn đề bình đẳng giới. Hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, mỗi người dân cả nam giới và phụ nữ đều cần phải tiếp tục phấn đấu không ngừng. Trong quá trình đó, cần quan tâm “nhân cái đẹp, dẹp cái xấu, đấu cái sai” để xã hội ngày càng lành mạnh. Tư tưởng con người ngày càng an tâm; tin tưởng vào đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước; sống làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, phấn đấu cho mục tiêu lý tưởng cao đẹp ngày càng kiên định hơn. Bằng những việc làm cụ thể hằng ngày, mỗi người đều có trách nhiệm để bình đẳng giới ngày càng bộc lộ rõ hơn trong thực tế mọi mặt của đời sống xã hội. Để những phát ngôn lạc lõng không còn chỗ đứng và làm ảnh hưởng đến đời sống tinh thần của chúng ta./.
