Báo cáo chính trị Ban chấp hành Trung ương tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV xác định: “Không kiểm tra coi như không lãnh đạo”, đến Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng, quan điểm trên được cụ thể “Đảng phải tổ chức tốt công tác kiểm tra một trong những chức năng lãnh đạo chủ yếu của Đảng”.
Điều 30 Điều lệ Đảng cộng sản Việt Nam thông qua ngày 19/01/2011 tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, khẳng định: Kiểm tra, giám sát là chức năng lãnh đạo của Đảng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “các cấp ủy đảng phải tăng cường công tác kiểm tra, vì kiểm tra có tác dụng thúc đẩy và giáo dục đảng viên và cán bộ làm tròn nhiệm vụ đối với Đảng, đối với Nhà nước, làm gương mẫu cho nhân dân…”.
Bác chỉ rõ “Nếu chiến sĩ và nhân dân ta ra sức chống giặc ngoại xâm mà quên mất chống giặc nội xâm là chưa làm tròn nhiệm vụ của mình”. Điều đó cũng có ý nghĩa rằng các đối tượng tham ô, tham nhũng, tiêu cực, bất mãn, làm trái đường lối của Đảng, gây mất đoàn kết nội bộ, hình thành lợi ích nhóm làm sai lệch chính sách, quy định của nhà nước… cũng được xem như giặc ngoại xâm.
Lời dạy của Bác trước đây, nay còn nguyên giá trị, đó cũng là cơ sở lý luận để Đảng và Nhà nước ta tổ chức thực hiện công tác kiểm tra đúng hướng, đúng quan điểm, có hiệu quả và tham mưu cho Đảng đề ra đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Trải qua 76 năm hoạt động, rèn luyện, ngành Kiểm tra Đảng từng bước phát triển, ngày càng trưởng thành, luôn bám sát nhiệm vụ chính trị trong từng thời kỳ cách mạng, tích cực và chủ động thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng. Thực hiện nghiêm túc tư tưởng chỉ đạo: Chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả; nắm vững phương châm: Công minh, chính xác, kịp thời và đảm bảo nguyên tắc: Công tác kiểm tra giám sát của Đảng là công tác lãnh đạo Đảng, là sinh hoạt nội bộ Đảng.
Sau 27 năm, kể từ khi tái lập tỉnh Bắc Kạn (1997-2024), dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện, thường xuyên của các cấp ủy đảng, sự giúp đỡ phối hợp của các ngành, các cấp và của nhân dân, đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp đã nỗ lực hoạt động, khi thuận lợi cũng như lúc gặp khó khăn, luôn tỏ rõ bản lĩnh vững vàng, kiên định, lập trường quan điểm của Đảng, trung thành với lý tưởng cách mạng, nghiêm chỉnh chấp hành kỷ luật, đoàn kết, nhất trí, tận tuỵ, trách nhiệm với công việc, luôn đổi mới phong cách, phương pháp công tác, không ngừng phấn đấu vươn lên trưởng thành về mọi mặt, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ do Điều lệ Đảng quy định và nhiệm vụ cấp ủy giao.
Ngay đầu mỗi nhiệm kỳ, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã chủ động xây dựng quy chế làm việc của cấp mình, xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát toàn khóa, từng năm; tham mưu, xây dựng, ban hành quy chế phối hợp giữa Ủy ban Kiểm tra với các ban xây dựng đảng, các Đảng đoàn, Ban cán sự đảng và cơ quan có liên quan,… tham mưu cho cấp ủy kiểm tra xem xét, giải quyết các vụ việc gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân; tiến hành xử lý nghiêm các tổ chức đảng, đảng viên có sai phạm, góp phần ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương của Đảng, củng cố lòng tin của Nhân dân.
Đồng chí Cù Ngọc Cường, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy cho biết: Công tác kiểm tra, giám sát đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, giữ vững kỷ cương, kỷ luật, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, giúp các cấp ủy xây dựng Đảng ngày càng trong sạch vững mạnh...
Chỉ tính trong năm 2023, cấp ủy các cấp kiểm tra 708 tổ chức đảng và 3.631 đảng viên, trong đó có 1.154 đảng viên là cấp ủy viên các cấp; kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 01 tổ chức đảng và 30 đảng viên, trong đó có 06 đảng viên là cấp ủy viên các cấp.
Ủy ban Kiểm tra các cấp kiểm tra dấu hiệu vi phạm đối với 05 tổ chức đảng và 61 đảng viên, trong đó, có 30 cấp ủy viên các cấp. Ủy ban kiểm tra các cấp kiểm tra tài chính cấp ủy, thu, chi ngân sách 17 tổ chức đảng và 01 cơ quan sử dụng ngân sách đảng. Cấp ủy các cấp giám sát 376 tổ chức đảng và 1.102 đảng viên...
Qua kiểm tra, cấp ủy cơ sở thi hành kỷ luật 01 tổ chức đảng bằng hình thức khiển trách. Cấp ủy các cấp thi hành kỷ luật 145 đảng viên, trong đó có 18 đảng viên là cấp ủy viên các cấp, hình thức kỷ luật. Ủy ban kiểm tra các cấp thi hành kỷ luật 81 đảng viên. Nội dung vi phạm chủ yếu về công tác quản lý đảng viên, Quy định những điều đảng viên không được làm, chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình, phá rừng trái phép, tham gia đánh bạc...
Những kết quả trên dù chưa phản ánh tổng thể quá trình phát triển của ngành Kiểm tra Đảng nhưng đã minh chứng cho công tác kiểm tra, giám sát góp phần tích cực làm trong sạch Đảng, trong sạch nội bộ; quyết liệt trong phòng, chống tham nhũng. Góp phần xây dựng niềm tin vững chắc của Nhân dân với Đảng, với Nhà nước.
Trải qua 76 năm hoạt động và trưởng thành, 27 năm từ khi tái lập tỉnh (1997-2024), ngành Kiểm tra Đảng luôn xác định công tác kiểm tra, giám sát gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng, phát huy tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy, góp phần củng cố mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với Nhân dân, giữ vững niềm tin của Nhân dân với Đảng. Luôn phát huy truyền thống, tuyệt đối trung thành, đoàn kết, trung thực, kỷ cương và tận tụy, không ngừng đổi mới tư duy, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong công cuộc chỉnh đốn, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, vì sự nghiệp xây dựng và phát triển địa phương, đất nước./.