Chiều 20/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn.
Quy định rõ về nội dung quy hoạch không gian ngầm đối với các đô thị
Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, kế thừa phạm vi điều chỉnh của Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và Luật Xây dựng năm 2014, phạm vi điều chỉnh của Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn đề xuất là: “Quy định về hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn; lập, thẩm định, phê duyệt, rà soát, điều chỉnh, tổ chức quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn và quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị và nông thôn”.
Bộ trưởng đề cập 3 chính sách lớn trong dự thảo Luật, gồm: Hoàn thiện các quy định về hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn; hoàn thiện các quy định về lập, thẩm định, phê duyệt, rà soát, điều chỉnh quy hoạch đô thị và nông thôn; hoàn thiện các quy định về lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch, nguồn kinh phí và các quy định có liên quan khác nhằm nâng cao chất lượng, tính khả thi của quy hoạch đô thị và nông thôn, quyền được tiếp cận, cung cấp thông tin về quy hoạch đô thị và nông thôn.
Việc xây dựng Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/1/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; thống nhất hóa các quy định về quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn trong cùng một Luật.
Đồng thời, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho tổ chức, cá nhân, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh với những điểm mới cơ bản.
Cụ thể, dự thảo Luật quy định rõ hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn về loại, cấp độ quy hoạch; làm rõ mối quan hệ với các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành, bảo đảm thống nhất, đồng bộ về quy hoạch.
Tăng cường phân cấp, phân quyền trong lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch đô thị và nông thôn; đơn giản hóa trình tự, thủ tục trong lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, đáp ứng yêu cầu cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.
Bổ sung, quy định rõ về nội dung quy hoạch không gian ngầm đối với các đô thị trực thuộc tỉnh và quy định quy hoạch không gian ngầm được lập riêng đối với các thành phố trực thuộc Trung ương và đô thị mới dự kiến thành lập thành phố trực thuộc Trung ương.
Bổ sung, quy định chặt chẽ hơn về điều kiện, yêu cầu đối với việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch; bổ sung quy định rõ hơn về nguồn kinh phí cho công tác quy hoạch, bảo đảm nguồn lực thực hiện quy hoạch.
Cùng với đó, bổ sung quy định làm rõ điều kiện năng lực và trách nhiệm của tổ chức tư vấn; sự tham gia của các cơ quan, tổ chức, cộng đồng, Mặt trận Tổ quốc...; bổ sung quy định về hợp tác quốc tế và chính sách của Nhà nước về quy hoạch đô thị và nông thôn.
Đặc biệt, dự thảo Luật bổ sung các quy định cụ thể để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện quy hoạch đô thị và nông thôn, như quy định rõ quy hoạch phân khu là cơ sở lập dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật; quy định về điều chỉnh cục bộ áp dụng với cả khu vực nông thôn; quy định về nguồn kinh phí chi thường xuyên cho công tác quy hoạch đô thị và nông thôn; quy định rõ việc sử dụng quản lý, sử dụng nguồn kinh phí tài trợ cho công tác quy hoạch...
Tránh chồng chéo, trùng lặp, mâu thuẫn về nội dung giữa các quy hoạch
Báo cáo thẩm tra về dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế nhất trí sự cần thiết ban hành Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn theo mục đích, quan điểm đã nêu tại Tờ trình số 227/TTr-CP của Chính phủ.
Về định hướng nội dung xây dựng Luật, cơ quan thẩm tra cho rằng cần đặc biệt nhấn mạnh một số nội dung. Cụ thể, cần làm rõ mối quan hệ giữa các loại quy hoạch trong hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn, mối quan hệ của các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn với các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia và các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành, nguyên tắc, căn cứ lập và điều chỉnh các quy hoạch.
Đồng thời, phân định rõ vị trí, vai trò của các loại quy hoạch, các cấp độ quy hoạch, bảo đảm sự liên kết, khớp nối, tránh chồng chéo, trùng lặp, mâu thuẫn về nội dung giữa các quy hoạch, gây lãng phí nguồn lực, khó khăn cho công tác quản lý, tạo rào cản đối với các hoạt động kinh tế-xã hội của người dân và doanh nghiệp.
“Đặc biệt, cần kiên quyết xóa bỏ tư duy nhiệm kỳ, cơ chế “xin-cho”, “lợi ích nhóm” trong xây dựng, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, dẫn đến tình trạng dự án chậm triển khai trên thực tế”, ông Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.
Ủy ban Kinh tế cũng lưu ý sự cần thiết thực hiện phân cấp và phân quyền trong lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh, quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn nhằm tăng cường vai trò, tính chủ động, trách nhiệm của chính quyền địa phương phù hợp với năng lực, nguồn lực thực hiện, gắn với đề cao trách nhiệm kiểm soát, giám sát, bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý thống nhất của trung ương.
Cùng với đó là cắt giảm thủ tục hành chính trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch đô thị và nông thôn, đáp ứng yêu cầu cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; bảo đảm quy hoạch đô thị phải có tầm nhìn có tính chiến lược phù hợp với loại và cấp độ quy hoạch cụ thể; lấy con người và chất lượng cuộc sống làm trung tâm, văn hóa và văn minh đô thị làm nền tảng phát triển.
“Quy hoạch đô thị và phát triển kết cấu hạ tầng các đô thị phải đi trước một bước và tạo ra nguồn lực chủ yếu cho phát triển đô thị; gắn với mô hình phát triển đô thị, thể hiện được đặc thù của những mô hình đô thị mới”, ông Vũ Hồng Thanh nói.
Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ cơ sở của việc quy định “quy hoạch chung đối với thành phố trực thuộc trung ương, quy hoạch chung đô thị mới dự kiến thành lập thành phố trực thuộc trung ương” là quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia”, phân biệt với các quy hoạch khác thuộc hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn được xác định là quy hoạch kỹ thuật, chuyên ngành.
Đồng thời, rà soát các quy định và làm rõ mối quan hệ giữa quy hoạch đô thị và nông thôn và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy định rõ căn cứ lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh các quy hoạch này, tránh gây vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp và người dân.
Bên cạnh đó, cần tiếp tục rà soát nội dung các loại quy hoạch, các cấp độ quy hoạch theo hướng: đối với quy hoạch chung cần bảo đảm tính “động”, mở, định hướng của quy hoạch chung, thay vì “cứng nhắc”, bó hẹp không gian phát triển của đô thị và nông thôn; đối với quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết cần bảo đảm tính cụ thể, hợp lý, khả thi, thuận lợi cho quá trình tổ chức thực hiện./.
