Bảo tàng tỉnh Bắc Kạn mặc dù đã thành lập được 5 năm, nhưng dường như hoạt động trưng bày, giới thiệu di sản văn hoá, hiện vật về con người, thiên nhiên, lịch sử... vẫn chưa được đông đảo người dân chú ý.
 |
| Gian trưng bày của Bảo tàng tỉnh luôn vắng bóng người đến thăm quan. |
Bảo tàng tỉnh trực thuộc Sở Văn hoá-Thể thao và du lịch hiện tại nằm trên tầng 3 của Nhà văn hoá tỉnh, lối vào đi khá lòng vòng vì thiếu biển báo chỉ dẫn. Chính bởi vị trí chưa phù hợp này là một trong những nguyên nhân khiến cho hoạt động bảo tàng luôn rơi vào tình trạng yên ắng. Chẳng mấy người qua đường biết rằng trong Nhà văn hoá bề thế kia lại có cơ quan bảo tàng trú ngụ tại đấy. Với lĩnh vực mang tính chất đặc thù nên có thể nói hoạt động bảo tàng khó hấp dẫn người đến thăm quan, có chăng chỉ là những đối tượng đến tìm hiểu và nghiên cứu phục vụ đề tài nhưng rất hạn chế.
Gian trưng bày bảo tàng tỉnh, nơi gìn giữ các hiện vật đồng thời là nơi để mọi người đến thăm quan, học tập nhưng luôn trong tình trạng khoá cửa vì không người qua lại, cũng chẳng mấy ai hỏi thăm. Gian trưng bày thì rất đơn điệu, chỉ có vài hiện vật lưa thưa cùng một dãy ảnh tài liệu với nội dung tái hiện về lịch sử Bắc Kạn từ những năm kháng chiến chống Pháp đến thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc...
Giữa gian trưng bày là vài công cụ lao động sản xuất từ ngày xưa vừa được đơn vị sưu tầm về nhưng chưa kịp sắp xếp lại. Nhận định về thực trạng đìu hiu của bảo tàng, ông Hoàng Văn Tạ- Giám đốc Bảo tàng tỉnh cho biết: "Từ khi thành lập đơn vị đến nay, bảo tàng chỉ tập trung vào việc sưu tầm, nghiên cứu, bảo quản các tài liệu, hiện vật, mặc dù rất muốn thường xuyên tuyên truyền, quảng bá nhưng với điều kiện hiện nay thì đơn vị chưa thể đáp ứng được yêu cầu đưa ra".
Bảo tàng tỉnh chính thức thành lập từ năm 2007, mới đầu chỉ có khoảng 200 hiện vật nhưng sau 5 năm đến nay đã sưu tầm, khai thác, lưu giữ được 3.000 hiện vật bao gồm ảnh, tài liệu, hình vật thể khối... Tuy số lượng hiện vật sưu tầm cho đến giờ khá lớn nhưng việc sử dụng vào mục đích chính thì lại ít. Hiện tại toàn bộ tài sản hiện vật lưu giữ chỉ tạm thời cất trong kho nhằm phục vụ khi có người tìm hiểu, nghiên cứu, hoặc triển lãm, sử dụng khi tỉnh diễn ra bất kỳ những sự kiện lịch sử, văn hoá, du lịch... trong tỉnh.
Hoạt động bảo tàng lưa thưa người đến cũng là điều dễ hiểu thứ nhất là nhà bảo tàng tỉnh chưa có, tạm thời bố trí tại một gian của Nhà văn hoá tỉnh. Khâu quảng bá, giới thiệu chưa thường xuyên, riêng trong năm 2011 lượng người đến tìm hiểu chỉ trên dưới 100. Để đẩy mạnh khâu tuyên truyền nhằm thu hút nhân dân đến thăm quan học tập, hai năm gần đây đơn vị có tổ chức những chuyến lưu động đến một số huyện thị qua đó cũng thu hút được lượng người khá đông. Song những chuyến lưu động như vậy mặc dù đạt hiệu quả nhưng chỉ thực hiện được số ít vì kinh phí phục vụ cho hoạt động này thiếu. Còn lại việc triển lãm hay trưng bày các hiện vật nhằm phục vụ nhu cầu thụ hưởng văn hoá của bà con thì đơn vị chủ yếu phối kết hợp nhân các sự kiện chính trị, văn hoá của tỉnh nhà...
Kinh phí ít nên cũng ảnh hưởng đến công tác điều tra, khảo sát, sưu tầm hiện vật vì vậy hoạt động này buộc phải chọn lọc, hoặc tạm gác lại chờ sang năm có kinh phí rồi xem xét, nghiên cứu tiếp. Cụ thể như năm 2011, Bảo tàng tỉnh đã phối hợp cùng Viện khảo cổ điều tra, phát hiện một số địa điểm về người tiền sử sinh sống tại huyện Ba Bể. Tuy nhiên muốn mở rộng việc khảo sát thì lại phải tạm gác lại- vì không có nguồn kinh phí, buộc phải chờ kinh phí phân bổ của năm sau mới tiếp tục khảo sát.
Có thể nói, với nguồn tài liệu phong phú, đa dạng đang có như hiện nay, bảo tàng tỉnh cần sớm có địa điểm phù hợp cùng những chính sách giới thiệu, quảng bá tích cực./.
T.Trang
