Ngày 22/12/1944, tại khu rừng Trần Hưng Đạo, xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng và Chỉ thị của Lãnh tụ Hồ Chí Minh, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - đội quân chủ lực đầu tiên, tổ chức tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam, được thành lập. Trong 80 năm qua, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, được sự thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ của Nhân dân, Quân đội nhân dân Việt Nam đã cùng toàn dân làm nên những thắng lợi vĩ đại trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Cùng với sự ra đời và lớn mạnh của lực lượng vũ trang cả nước, ngày 13/4/1947, tại đồi Độc Lập, thị xã Bắc Kạn (nay là thành phố Bắc Kạn), Ban Chỉ huy Tỉnh đội Bộ dân quân tỉnh Bắc Kạn, nay là Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh được thành lập. Đây là một bước ngoặt quan trọng cho sự phát triển của lực lượng vũ trang tỉnh. Ngay sau khi thành lập, Tỉnh đội Bộ dân quân Bắc Kạn bắt tay ngay vào việc củng cố tổ chức, xây dựng lực lượng, đến giữa năm 1947, toàn tỉnh đã xây dựng được 17 đại đội dân quân, du kích với 1.500 cán bộ, chiến sĩ.
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Bắc Kạn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức khi vừa ổn định sản xuất, cung cấp sức người, sức của cho tiền tuyến, vừa phải thực hiện nhiệm vụ tiễu phỉ, bảo đảm con đường huyết mạch số 3 - con đường chính chi viện cho chiến trường biên giới. Sau khi đất nước thống nhất, lực lượng vũ trang tỉnh cùng với Nhân dân nhanh chóng tập trung khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục kinh tế, củng cố xây dựng lực lượng. Tích cực, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả công tác quốc phòng, quân sự địa phương. Xây dựng khu vực phòng thủ, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân và thế trận lòng dân ngày càng vững chắc. 100% cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh có bản lĩnh chính trị vững vàng, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Trong phòng chống thiên tai, bão lũ, dịch bệnh, cán bộ, chiến sĩ không quản ngại khó khăn, gian khổ xung phong trên tuyến đầu, được cấp ủy, chính quyền và Nhân dân các địa phương tin tưởng, ghi nhận và đánh giá cao. Trong suốt quá trình hình thành, xây dựng và phát triển, với những đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng của quê hương, dân tộc, lực lượng vũ trang tỉnh luôn đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, mọi mặt của Đảng bộ tỉnh.
Để đạt được mục tiêu đến năm 2030, Bắc Kạn trở thành tỉnh phát triển trung bình khá, bền vững của vùng; tầm nhìn đến năm 2050, có nền kinh tế năng động, phát triển khá so với các địa phương trong cả nước, tỉnh Bắc Kạn cần phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, của cả hệ thống chính trị, trong đó có vai trò hết sức quan trọng của lực lượng vũ trang tỉnh trong việc giữ vững, củng cố quốc phòng - an ninh của địa phương.
Dự báo thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh, phức tạp, khó dự báo. Các yếu tố an ninh truyền thống và phi truyền thống tiếp tục tác động, ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh. Để tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng với lực lượng vũ trang trong tình hình mới, cấp ủy, chính quyền các cấp, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh cần quán triệt và thực hiện tốt một số nội dung cơ bản sau:
Một là, cấp ủy, chính quyền các cấp cần quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương và bảo đảm an ninh, trật tự theo phạm vi, chức năng, nhiệm vụ được giao. Quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về công tác quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, qua đó giúp cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân nhận thức rõ về nguyên tắc, tính tất yếu, yêu cầu tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng vũ trang trong tình hình mới. Chỉ đạo nắm chắc tình hình địa bàn, để kịp thời xử lý, giải quyết dứt điểm các vấn đề ngay từ cơ sở, không để phức tạp, hình thành điểm nóng. Phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân và cả hệ thống chính trị trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc, xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh. Tổ chức tốt các cuộc luyện tập, diễn tập khu vực phòng thủ, phòng thủ dân sự đảm bảo chất lượng, hiệu quả và an toàn tuyệt đối.
Hai là, triển khai thực hiện có hiệu quả quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm và trong từng giai đoạn gắn với bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Ba là, chú trọng công tác xây dựng Đảng trong lực lượng vũ trang thật sự trong sạch, vững mạnh, có tính chiến đấu cao, đoàn kết chặt chẽ, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân; kiên định với mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, có sức chiến đấu cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống.Tăng cường chỉ đạo công tác giáo dục quốc phòng - an ninh cho các đối tượng. Nâng cao tinh thần cảnh giác, kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Bốn là, tập trung xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh toàn diện, lấy xây dựng về chính trị làm nền tảng. Nâng cao trình độ, sức mạnh tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu, nhất là lực lượng thường trực. Tích cực đấu tranh, đẩy lùi các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, củng cố đoàn kết nội bộ, giữ vững mối quan hệ gắn bó máu thịt với Nhân dân. Xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên có số lượng phù hợp, chất lượng chính trị cao, được tổ chức huấn luyện, luyện tập tốt về chính trị, quân sự và công tác vận động Nhân dân.
Năm là, quan tâm chăm lo thực hiện tốt các chính sách quân đội và chính sách hậu phương quân đội. Tích cực tham gia có hiệu quả các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, xoá đói, giảm nghèo và phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”; “Quân đội chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Sáu là, thực hiện nghiêm công tác kiểm tra, giám sát đối với công tác quốc phòng, quân sự địa phương và an ninh trật tự trên địa bàn. Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị làm tốt công tác phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ, nhất là nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và nhiệm vụ quốc phòng.
Quân đội Việt Nam là Quân đội anh hùng của dân tộc anh hùng. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo tuyệt đối, trực tiếp mọi mặt của Đảng, sự đùm bọc, giúp đỡ của Nhân dân, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh sẽ tiếp tục phát huy truyền thống của lực lượng vũ trang Việt Nam; chung sức, đồng lòng thực hiện khát vọng đổi thay, quyết tâm xây dựng Bắc Kạn ngày càng phát triển./.