Cùng dự có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà - Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; một số Ban quản lý dự án, nhà thầu, đơn vị liên quan. Phiên họp được truyền trực tuyến đến 44 tỉnh, thành phố có dự án giao thông trọng điểm đi qua.
Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã tiếp tục xác định xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ là một trong ba đột phá chiến lược, trong đó ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu…. Riêng về đường cao tốc, Đại hội XIII đã đề ra mục tiêu đến năm 2025, cả nước có 3.000km đường cao tốc; đến năm 2030 có 5.000km đường bộ cao tốc.
Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải tại Quyết định 884/QĐ-TTg ngày 23/7/2022 và ban hành các Quyết định bổ sung danh mục dự án và kiện toàn thành viên Ban Chỉ đạo. Đến nay tổng số dự án thuộc danh mục Ban Chỉ đạo là 40 dự án/92 dự án thành phần (DATP) trên 3 lĩnh vực là đường bộ, đường sắt và hàng không, đi qua địa phận của 48 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đến nay, Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban chỉ đạo đã chủ trì 12 Phiên họp Ban Chỉ đạo.
Sau 12 phiên họp, Ban Chỉ đạo đã ban hành 12 thông báo kết luận; Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 12 Công điện và trên 400 văn bản chỉ đạo xử lý, tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc, trong đó có các vướng mắc kéo dài như: Cảng hàng không quốc tế Long Thành; cao tốc bắc-nam phía đông, vốn cho các dự án đường sắt đô thị, cao tốc Bến Lức-Long Thành, nguồn vật liệu xây dựng, giải phóng mặt bằng; ban hành Quy chuẩn đường bộ cao tốc; thí điểm vật liệu cát biển; chuyển đổi đất lúa, đất rừng; tiến độ triển khai và chất lượng các dự án bảo đảm yêu cầu; đã hoàn thành 2 dự án/12 dự án thành phần (11 dự án thành phần của cao tốc bắc-nam phía đông giai đoạn 2017-2020 và Tuyên Quang-Phú Thọ) với tổng chiều dài 693km đi qua 15 tỉnh thành phố, nâng tổng số đường bộ cao tốc lên khoảng 2.021km.
"Điều này cho thấy sự nỗ lực của Ban Chỉ đạo Quốc gia, Ban Chỉ đạo các tỉnh, thành phố, Ban Chỉ đạo của Bộ Giao thông vận tải. So với 20 năm trước đây thì thấy đây là nền tảng để chúng ta hoàn thành các mục tiêu vừa qua. Khi bắt đầu nhiệm kỳ, số đường cao tốc mới hoàn thành hơn 900km, đến nay đã là hơn 2.000km. Đây là sự nỗ lực, vươn lên, kế thừa của Chính phủ qua các nhiệm kỳ, dưới sự lãnh đạo của Đảng qua các nhiệm kỳ Đại hội khác nhau, chúng ta có được kinh nghiệm, thành quả để làm tốt hơn trong nhiệm kỳ này. "Vạn sự khởi đầu nan", chúng ta vừa làm vừa rút kinh nghiệm, phát huy mặt được, tích cực, khắc phục hạn chế, bất cập để làm tốt hơn trong nhiệm kỳ này. Trên thực tế, chúng ta vừa phải làm, vừa phải rút kinh nghiệm vì phải giải quyết nhiều công việc vướng mắc", Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng đồng thời đánh giá các công trình được triển khai, hoàn thành góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, tạo không gian phát triển mới cho các địa phương có công trình đi qua như khu công nghiệp, dịch vụ, đặc biệt là có cơ hội phát triển các khu đô thị mới, làm cho giá trị gia tăng của đất tăng lên, đi lại thuận tiện, chi phí logistics giảm, giao lưu hàng hoá và tiêu thụ tăng lên, kích thích sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân hiệu quả hơn.
Qua thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành triển khai thực hiện các dự án đã cho thấy, để làm tốt nhiệm vụ được giao, các bộ, cơ quan, các địa phương, nhất là người đứng đầu phải đề cao trách nhiệm cá nhân, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích của nhân dân lên trên hết; phát huy cao độ trách nhiệm trên tinh thần luôn lắng nghe, học hỏi. Công tác quản lý nhà nước, quản trị doanh nghiệp phải kịp thời thay đổi linh hoạt phù hợp yêu cầu, nhiệm vụ và tình hình thực tiễn, thúc đẩy số hóa, hoàn thiện theo hướng thông minh, giảm phiền hà, giảm thủ tục hành chính, giúp giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Phải chú trọng phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất, hỗ trợ, chia sẻ lẫn nhau giữa cơ quan quản lý nhà nước, cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, các doanh nghiệp và người dân. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, xử lý vướng mắc phải mạnh dạn vận dụng sáng tạo các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy tối đa tinh thần tự lực, tự cường, nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức để vươn lên.
Tại Phiên họp lần thứ 12 của Ban Chỉ đạo, Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo đã có Kết luận (tại Thông báo số 271/TB-VPCP ngày 22/6/2024) giao 57 nhiệm vụ cho các bộ, cơ quan, địa phương (nhiều hơn Phiên họp thứ 11 là 10 nhiệm vụ), trong đó có 11 nhiệm vụ có thời hạn. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng đã có 12 văn bản chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ liên quan các dự án, công trình. Chúng ta sẽ phát động phong trào thi đua 500 ngày đêm cao điểm hoàn thành thắng lợi các dự án đường bộ cao tốc chào mừng Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng, kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, 50 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước; 80 năm Ngày Truyền thống Lực lượng Công an nhân dân.
Để kiểm điểm, đánh giá cụ thể các nhiệm vụ được giao, xử lý, chỉ đạo giải quyết các khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy tiến độ triển khai các dự án trong thời gian tới, tại phiên họp này, Bộ Giao thông vận tải sẽ có báo cáo trung tâm, từ đó đánh giá những mặt được, chưa được để phát huy, nhân rộng; chỉ ra những hạn chế, vướng mắc để tháo gỡ, khắc phục. Thủ tướng yêu cầu tinh thần phải cầu thị, thẳng thắn, khách quan; các địa phương tập trung báo cáo xử lý các vấn đề còn vướng mắc, nhất là thủ tục về mỏ vật liệu xây dựng thông thường, về tiến độ bàn giao mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật; các địa phương đã làm thì phải làm khẩn trương.
Thủ tướng yêu cầu các Bộ ngành là thành viên Ban chỉ đạo báo cáo về tình hình thực hiện các nhiệm vụ được giao; việc hướng dẫn các nội dung theo chức năng, nhiệm vụ (Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn về thủ tục thẩm định dự án đầu tư, bố trí vốn…; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn công tác chuyển mục đích sử dụng rừng; Bộ Xây dựng hướng dẫn các vấn đề về đơn giá, định mức, phương pháp xác định giá vật liệu tại mỏ; Bộ Tài chính hướng dẫn về vốn ODA; Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn khai thác vật liệu, chuyển mục đích sử dụng đất; Bộ Công thương hướng dẫn công tác di dời hạ tầng kỹ thuật điện...
Thủ tướng cũng bày tỏ vui mừng vì từ ngày 8/8/2024, chúng ta đã bắt đầu khai thác thương mại tuyến đường sắt đô thị Nhổn-Ga Hà Nội đoạn trên cao từ ga S1 (Nhổn) đến ga S8 (Cầu Giấy). Đây là sự nỗ lực lớn của các bộ, ngành, Thành phố Hà Nội. Chúng ta cần rút kinh nghiệm là khi tiến hành đầu tư công trình, cần phải tiến hành ngay công tác đào tạo nguồn nhân lực phục vụ vận hành các tuyến đường sắt.
Với tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị các báo cáo tại phiên họp tập trung vào các vấn đề khó khăn, vướng mắc, chia sẻ kinh nghiệm quản lý điều hành, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí…
*Bộ Giao thông vận tải cho biết, về công tác triển khai thi công các dự án giao thông trọng điểm, Bộ đang quyết liệt chỉ đạo các nhà thầu tích cực triển khai dự án cao tốc bắc-nam phía đông giai đoạn 2021-2025, Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, Chơn Thành-Đức Hòa, tiến độ cơ bản bám sát kế hoạch, một số dự án phấn đấu hoàn thành sớm từ 3 đến 6 tháng; riêng dự án thành phần đoạn Cần Thơ-Cà Mau, Biên Hòa-Vũng Tàu, đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi-Bến Nhất, Gò Quao-Vĩnh Thuận tiến độ còn chậm so với kế hoạch. Trong thời gian tới, các chủ đầu tư, nhà thầu phải tăng tốc để bù tiến độ bị chậm.
Về tiến độ triển khai thi công của dự án tại các địa phương: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Long An, Bà Rịa-Vũng Tàu, An Giang, Đồng Tháp, Đắk Lắk, Hà Giang, Hậu Giang bám sát kế hoạch; các tỉnh còn lại tiến độ chưa đạt yêu cầu, sản lượng thi công còn thấp.
Dự án cao tốc Bến Lức-Long Thành đang triển khai bám sát tiến độ đề ra; riêng gói thầu J3-1, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã chủ động bố trí nguồn vốn và triển khai thủ tục lựa chọn nhà thầu trong nước nhằm đáp ứng tiến độ hoàn thành vào năm 2025.
Đối với Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành: theo đó, dự án thành phần 1: trụ sở các cơ quan quản lý nhà nước đang được triển khai đáp ứng tiến độ trừ Dự án trụ sở cơ quan kiểm dịch động, thực vật đang được Cục Thú y và Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chuẩn bị hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư.
Dự án thành phần 2: đang thi công phần thân Đài kiểm soát không lưu và các hạng mục liên quan; đang lựa chọn nhà thầu 5 gói thầu thiết bị chuyên ngành quản lý bay.
Dự án thành phần 3: gói thầu nhà ga hành khách, đường cất hạ cánh, đường lăn, 2 tuyến giao thông kết nối đang được triển khai đáp ứng kế hoạch đề ra; một số gói thầu đang thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật chậm so với kế hoạch, cần đẩy nhanh tiến độ để bảo đảm khai thác đồng bộ.
Dự án thành phần 4: đang thẩm định hồ sơ mời thầu để sớm lựa chọn nhà đầu tư.
Dự án Nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đang triển khai thi công bám sát tiến độ đề ra. Dự án đầu tư xây dựng đường Trần Quốc Hoàn-đường Cộng Hòa (kết nối vào Nhà ga T3) đang phấn đấu hoàn thành trong tháng 12/2024 theo kế hoạch đề ra.
Dự án đường sắt đô thị Nhổn-ga Hà Nội đã hoàn thiện các thủ tục, đủ điều kiện để đưa vào khai thác thương mại đoạn trên cao; bắt đầu triển khai đào hầm đoạn đi ngầm. Dự án đường sắt đô thị Bến Thành-Suối Tiên tiếp tục chạy thử để phục vụ việc đánh giá chứng nhận an toàn hệ thống, dự kiến sẽ khai thác thương mại vào quý IV/2024.
Về tình hình triển khai thi công các dự án để hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc vào năm 2025: với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ có hiệu quả của các bộ, ngành, các địa phương, sự nỗ lực của ngành Giao thông vận tải trong tổ chức triển khai các dự án, đến nay đã hoàn thành đưa vào khai thác 2.021km đường bộ cao tốc.
Hiện nay, Bộ Giao thông vận tải, các địa phương và Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đang triển khai thi công 38 Dự án/Dự án thành phần với tổng chiều dài khoảng 1.700km. Trong đó có 25 Dự án/Dự án thành phần với tổng chiều dài khoảng 1.104km có kế hoạch hoàn thành vào năm 2025; 2 Dự án/Dự án thành phần với tổng chiều dài 68km theo kế hoạch hoàn thành năm 2026, tuy nhiên có thể rút ngắn tiến độ để hoàn thành vào năm 2025.
Trên cơ sở các điều kiện thực tế về công tác giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu phục vụ thi công, điều kiện địa chất công trình và tiến độ triển khai thi công tại các Dự án thành phần, Bộ Giao thông vận tải đã phối hợp các địa phương được giao làm cơ quan chủ quản và Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) rà soát, xây dựng kế hoạch chi tiết, chỉ đạo các chủ đầu tư, nhà thầu quyết liệt tổ chức triển khai để hoàn thành mục tiêu 3.000km vào năm 2025 cụ thể như sau:
13 Dự án/Dự án thành phần với tổng chiều dài 736km có các điều kiện thuận lợi, sẽ hoàn thành trong năm 2025, nhiều Dự án thành phần sẽ phấn đấu rút ngắn thời gian thi công từ 3 đến 6 tháng.
10 Dự án/Dự án thành phần với tổng chiều dài 377km cần phải quyết liệt, tập trung tháo gỡ các khó khăn về giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu xây dựng và tổ chức thi công 3 ca, 4 kíp mới có thể hoàn thành trong năm 2025.
4 Dự án/Dự án thành phần và đoạn qua cầu Phước Khánh thuộc dự án Bến Lức-Long Thành với tổng chiều dài 59km có kế hoạch hoàn thành năm 2025 nhưng rất khó khăn trong việc tổ chức xây dựng để hoàn thành đúng tiến độ yêu cầu do vướng mắc liên quan công tác giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu xây dựng, thủ tục lựa chọn nhà thầu.
