Những năm qua, công tác phòng cháy, chữa cháy - cứu nạn, cứu hộ (PCCC&CNCH) đạt những kết quả tích cực, góp phần phòng ngừa, kiềm chế, làm giảm số vụ cháy, nổ và thiệt hại, phục vụ đắc lực cho phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Tuy nhiên, tình hình cháy, nổ trên toàn quốc còn diễn biến phức tạp, nhất là tại các nhà để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh, chung cư cao tầng. Gần đây là vụ cháy nhà cho thuê trọ tại phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội vào đêm 24/5/2024 làm 14 người tử vong.
Chính phủ, Bộ Công an đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các địa phương triển khai quyết liệt các biện pháp đảm bảo an toàn PCCC, đối với các khu dân cư, hộ gia đình có nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh. Tập trung xây dựng mô hình “Tổ liên gia an toàn PCCC”, “Điểm chữa cháy công cộng” hoạt động thực chất, hiệu quả, phát huy tốt phương châm "Lực lượng ở trong dân - Phương tiện ở trong dân - Hậu cần ở trong dân - Chỉ huy ở trong dân".
Xác định rõ việc huy động tối đa các lực lượng tại chỗ và Nhân dân tham gia chữa cháy là một biện pháp trọng tâm, UBND tỉnh Bắc Kạn đã chỉ đạo các cấp ngành, nòng cốt là lực lượng Công an tỉnh đẩy mạnh phong trào “Toàn dân tham gia công tác PCCC và CNCH”. Đặc biệt là xây dựng và nhân rộng các mô hình chữa cháy tại chỗ như: Tổ liên gia an toàn PCCC, Điểm chữa cháy công cộng, Khu dân cư an toàn PCCC... Nhiều vụ cháy, nổ đã được các tổ liên gia chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ kịp thời, ngăn chặn đám cháy lan, cháy lớn, bảo vệ được tài sản và tính mạng người dân.
Bắc Kạn có đặc thù địa hình đồi núi, các địa bàn xa trung tâm, nhiều nơi xe chữa cháy chuyên nghiệp mất nhiều thời gian hoặc không thể đến được. Do vậy, việc phát huy phương châm “4 tại chỗ” đối với công tác chữa cháy là hết sức quan trọng, nhất là coi trọng các lực lượng chữa cháy ở xã, phường, khu dân cư. Các lực lượng tại chỗ sẽ phát huy “Thời cơ vàng” (5 phút đầu tiên), báo động kịp thời, sẵn sàng về phương tiện, nhân lực hỗ trợ cho lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp khống chế nhanh chóng đám cháy.
Để đảm bảo huy động hiệu quả và nâng cao chất lượng “4 tại chỗ”, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh đã tổ chức tập huấn nghiệp vụ, hướng dẫn lực lượng tại chỗ có thêm các kỹ năng chữa cháy và cứu người, cứu tài sản khi có đám cháy xảy ra. Thường xuyên tổ chức thực tập, diễn tập các phương án, tình huống nhằm nâng cao kỹ năng chữa cháy cho lực lượng chữa cháy ở cơ sở, người dân.
Ngày 02/2/2024, Bộ Công an ban hành Kế hoạch về tổ chức Hội thi Nghiệp vụ chữa cháy và cứu nạn cứu hộ “Tổ liên gia an toàn PCCC”. Đây là lần đầu tiên Bộ Công an tổ chức với quy mô trên toàn quốc, với các vòng thi từ cấp huyện, tỉnh, khu vực cho đến toàn quốc.
Nội dung các vòng thi dễ hiểu, dễ thực hiện, sát với thực tiễn hoạt động của các tổ liên gia an toàn PCCC. Những câu hỏi xoay quanh kiến thức cơ bản, thiết thực về PCCC&CNCH trong đời sống như: Biện pháp xử lý cháy trong hộ gia đình, cách xử lý khi rò rỉ khí gas, công tác tuyên truyền về PCCC&CNCH… Các tổ liên gia an toàn PCCC được thực hành những kỹ năng chữa cháy và cứu nạn cứu hộ; kỹ năng sử dụng dụng cụ, thiết bị chữa cháy; kỹ năng cứu người và di chuyển tài sản đối với loại hình nhà liền kề để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh...
Trang bị kiến thức, kỹ năng thông qua hình thức hội thi là phương pháp đem lại hiệu quả thực tiễn, giúp nâng cao chất lượng hoạt động và năng lực của các “Tổ liên gia an toàn PCCC”. Lực lượng chữa cháy không chuyên ở cơ sở được học hỏi, bổ sung kiến thức, kinh nghiệm xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống, sự cố cháy, nổ; đồng thời thực hiện tốt hơn công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho thành viên trong gia đình, tổ liên gia, khu dân cư chủ động phòng ngừa hiệu quả công tác PCCC. Qua đó góp phần thực hiện mục tiêu “Từng hộ gia đình an toàn, từng khu dân cư an toàn về PCCC”, lan tỏa sâu rộng phong trào “Toàn dân tham gia công tác PCCC và CNCH”./.