Báo cáo của UBND huyện Chợ Mới cho biết (số liệu từ 01/01/2022 đến 31/7/2024), tổng số có 03 dự án/04 dự án được triển khai hỗ trợ theo chuỗi giá trị; 01 dự án đã triển khai nhưng chưa hỗ trợ, với tổng kinh phí được phê duyệt hơn 13 tỷ đồng. Số dự án phát triển sản xuất cộng đồng năm 2023 của huyện là 18 dự án; năm 2024 đã thẩm định, phê duyệt được 13/15 dự án. Nội dung đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng trồng dược liệu quý và thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn không thực hiện. Huyện Chợ Mới là một trong những địa phương có tỷ lệ giải ngân nguồn vốn sự nghiệp Chương trình MTQG thấp của toàn tỉnh.
Những khó khăn, vướng mắc được huyện Chợ Mới chỉ ra trong thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3 đó là: Đầu giai đoạn hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện các dự án phát triển sản xuất ban hành chậm, còn phải bổ sung chỉnh sửa nhiều lần và việc phân bổ kinh phí muộn nên tiến độ thực hiện các dự án chậm và một số dự án không triển khai và giải ngân được do hết khung thời vụ. Các chủ trì dự án (HTX) còn hạn chế về năng lực, chưa chủ động trong quá trình tổ chức thực hiện, khi lựa chọn địa điểm thực hiện và các nội dung hỗ trợ chưa phù hợp với thực tế và các văn bản quy định, nên mất thời gian điều chỉnh lại danh mục; một số đơn vị tư vấn lập hồ sơ cho các chủ trì dự án chưa đảm bảo theo quy định còn điều chỉnh, sửa lại nhiều lần.
Việc tổ chức mua sắm vật tư, hàng hóa từ năm 2022 đến 5 tháng đầu năm 2023 theo Thông tư số 58/2016/TT-BTC ngày 29/3/2016 của Bộ Tài chính, đối với các dự án cộng đồng do nhóm cộng đồng dân cư thực hiện, không đủ tư cách pháp nhân để tổ chức thực hiện; đến ngày 08/5/2023 Sở Tài chính có Văn bản số 933/STC-TCHCSN về việc hướng dẫn thực hiện dự án hỗ trợ phát triển sản xuất thì các dự án phát triển sản xuất cộng đồng mới bắt đầu thực hiện.
Diện tích cây trồng chưa tập trung; quy mô liên kết trong dự án chăn nuôi của mỗi hộ chưa lớn; các sản phẩm nông nghiệp đặc thù liên kết tiêu thụ còn hạn chế và bị cạnh tranh mạnh mẽ của các sản phẩm của vùng ngoài tỉnh. Về hướng dẫn thực hiện các dự án, cần thống nhất giữa các sở, ngành và chờ văn bản hướng dẫn vì vậy tiến độ lập và phê duyệt dự án trong năm 2023 chậm, đến quý IV mới cơ bản hoàn thành và triển khai thực hiện các dự án…
Tại buổi làm việc, lãnh đạo và các ngành chuyên môn của huyện Chợ Mới trao đổi, làm rõ những nội dung Đoàn giám sát quan tâm như: Nguyên nhân tỷ lệ giải ngân vốn sự nghiệp thấp; giao vốn triển khai dự án không kịp thời; năng lực của các đơn vị tư vấn; hiệu quả một số dự án liên kết…
Qua giám sát, huyện Chợ Mới kiến nghị với cấp, ngành chức năng của tỉnh tiếp tục mở các lớp tập huấn nâng cao năng lực cho các HTX, các nhóm cộng đồng, hộ dân có cây giống, con giống thực hiện dự án hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các chương trình MTQG./.
